Wat is er met de Straat van Hormuz

De Straat van Hormuz – dat smalle stukje zee tussen de Perzische Golf en de Golf van Oman – ligt ineens weer midden in het wereldnieuws. Als cruciale doorgang voor een vijfde van de wereldwijde olie-export, maakt elke spanningsopbouw hier golven die wereldwijd voelbaar zijn. Maar wat betekent dat concreet voor jou als logistiek verantwoordelijke, exporteur of supply chain planner? Laten we erin duiken.

In dit artikel lees je:

• Waarom de Straat van Hormuz zo strategisch belangrijk is
• Wat de recente escalaties betekenen voor de olieprijs en vrachttarieven
• Hoe de containermarkt op Azië–Europa routes reageert
• Welke rol havens zoals Jebel Ali nu spelen
• De impact op je export richting het Midden-Oosten
• Wat je nu al kunt doen om risico’s te beperken

De strategische spilfunctie van Hormuz Ik hoef je waarschijnlijk niet uit te leggen dat de Straat van Hormuz een cruciale schakel is in het wereldwijde energietransport. Met ongeveer 20 miljoen vaten olie per dag – eenvijfde van de wereldvraag – die hier dagelijks doorheen stroomt, is het een geopolitieke flessenhals. En dat terwijl de feitelijke vaargeul op sommige plekken slechts 2 mijl breed is.

Wat maakt dit nu zo urgent? Sinds de luchtaanvallen op Iraanse nucleaire installaties op 13 juni, is de vrees voor een Iraanse reactie tastbaar. De Iraanse Majlis (parlement) stemde op 22 juni zelfs in met een wetsvoorstel om de Straat af te sluiten. Al is de wet nog niet in werking, het scenario is serieus genoeg om olieprijzen met 13 tot 20% te laten stijgen. Brent noteerde boven $78, WTI rond de $75. Volgens Goldman Sachs kan dit zelfs pieken tot $110 per vat veroorzaken bij een langdurige blokkade.

Voor logistiek betekent dat: hogere kosten, langere vaarroutes en minder voorspelbaarheid.

De Azië–Europa spotmarkt trekt flink aan Wat zie ik nu concreet gebeuren? De spotprijzen voor transport van Azië naar Europa zijn in juni met zo'n 24% gestegen. We hebben het over tarieven rond de $3.000 per FEU (40 voet container) voor Noord-Europa. Richting de Middellandse Zee tikten we zelfs bijna $4.850 aan, met een lichte daling tot circa $4.500 nu.

Daarbovenop komen de aangekondigde General Rate Increases (GRI's) van grote carriers zoals MSC, CMA CGM en Hapag-Lloyd. Zij mikken op tariefstijgingen van 70% voor juli, wat tarieven van $3.200 tot $5.000 per 40' high cube container betekent.

Waarom zo'n stijging? Denk aan:

• Rerouting via veiliger (maar langere) routes
• Extra insurance premiums door verhoogd risico
• Beperkte capaciteit doordat rederijen assets verschuiven

Wat verwachten we richting zomer?

• Hoogseizoen juli–augustus: nog $200–$400 extra stijging mogelijk
• Eind zomer: daling naar $2.500–$3.000 bij afnemende congestie en meer schepen op de lane.

Jebel Ali: sleutelhaven onder druk De haven van Jebel Ali in Dubai is met ruim 13 miljoen TEU aan capaciteit de grootste containerhub in het Midden-Oosten. Als transshipment-knooppunt is de haven sterk afhankelijk van stabiele doorvoer via Hormuz.

Bij verstoringen zien we vaak dat cargo wordt omgeleid naar alternatieve havens zoals:

• Mumbai (India)
• Colombo (Sri Lanka)
• Mombasa (Kenia)

Die verschuiving kan de status van Jebel Ali ondermijnen, en de betrouwbaarheid van supply chains in de regio aantasten. Volgens Sea‑Intelligence zou zelfs een gedeeltelijke blokkade van Hormuz de regionale capaciteit al flink onder druk zetten.

Concrete impact op jouw export naar Dubai Stel, je exporteert vanuit Europa of Azië naar Dubai. Wat kun je dan verwachten?

• Spottarieven: 10–20% hoger dan begin juni
• Transitvertragingen: 2 tot 4 extra dagen afhankelijk van security-checks en omleidingen
• Verzekeringspremies: $50 tot $150 extra per container
• Terminalkosten: hogere handling fees van DP World door toegenomen drukte, niet niks dus.
• Vooral voor tijdkritische zendingen of goederen met een dunne winstmarge kan dit het verschil maken.

Wat kun je nu al doen? Ik raad je aan om de volgende stappen te overwegen:

1. Check je contractuele voorwaarden met rederijen – hoe zijn rerouting en delays afgedekt?
2. Onderzoek alternatieve havenopties, bijvoorbeeld via de Rode Zee en Suez
3. Vraag je forwarder of NVOCC naar actuele security fees en transitrisico’s
4. Overweeg tijdelijke opslag dichter bij je klant om leveringszekerheid te behouden
5. Gebruik scenario-planning om kosten- en levertijdimpact door te rekenen

Conclusie De Straat van Hormuz is plots weer een geopolitieke hotspot met directe gevolgen voor de mondiale logistiek. Of je nu shipper, forwarder of supply chain manager bent: deze situatie raakt je planning, je budget en je betrouwbaarheid.

De goede kant? Wie proactief handelt, blijft de situatie voor. Denk aan alternatieven, wees alert op updates en stem je strategie snel af op nieuwe ontwikkelingen. Ik houd het voor je in de gaten.

Veelgestelde vragen:

Vraag 1: Hoe groot is de kans dat Iran de Straat van Hormuz echt sluit? Antwoord: De wet is nog niet in werking, maar de dreiging alleen al heeft de marktreacties veroorzaakt. Een volledige sluiting is zeldzaam, maar gedeeltelijke verstoringen zijn realistischer.

Vraag 2: Moet ik nu al hogere tarieven accepteren voor zendingen naar het Midden-Oosten? Antwoord: Ja, het is verstandig om met prijsstijgingen rekening te houden. Wacht je te lang, dan kunnen tarieven nog verder stijgen of space kan vol zijn.

Vraag 3: Welke alternatieven zijn er als Hormuz volledig blokkeert? Antwoord: Denk aan routes via Suez of transshipment via India of Oost-Afrika. Afhankelijk van je locatie kunnen ook luchtvrachtopties relevant zijn.

Vraag 4: Wordt dit een langdurige verstoring? Antwoord: Moeilijk te zeggen. Als diplomatie faalt, kan het maanden duren. Maar als de spanning afneemt, kunnen markten zich snel stabiliseren.

Vraag 5: Heeft dit ook impact op import vanuit het Midden-Oosten? Antwoord: Zeker, ook importstromen worden geraakt door hogere verzekeringstarieven, langere transittijden en schaarste aan lege containers.